Απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικά με την επανεξέταση της στρατηγικής

Η δημοσίευση επικαιροποιήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021 προκειμένου να ληφθεί υπόψη η ολοκλήρωση της επανεξέτασης της στρατηγικής.

Τι αφορούσε η επανεξέταση της στρατηγικής;

Κάθε οικονομία χρειάζεται ένα ασφαλές και σταθερό νόμισμα. Το βασικό καθήκον της ΕΚΤ, ως κεντρικής τράπεζας του ευρώ, είναι να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών στη ζώνη του ευρώ.

Για να βεβαιωθούμε ότι είναι κατάλληλη για τον σκοπό που υπηρετεί και ότι μας βοηθά να εκπληρώνουμε την εντολή για διατήρηση σταθερών τιμών, επανεξετάσαμε τη στρατηγική μας σε συνεργασία με τις 19 εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ. Η επανεξέταση δεν αφορούσε τις ενέργειές μας αλλά τον τρόπο με τον οποίο τις εκτελούμε.

Εξετάσαμε τα εξής:

• τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο «σταθερότητα των τιμών», δηλαδή σε τι ρυθμό πληθωρισμού θα πρέπει να στοχεύουμε,
• τον τρόπο με τον οποίο αναλύουμε την οικονομία, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι εντοπίζουμε εγκαίρως τους κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών και ότι κατανοούμε τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις μας επηρεάζουν διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως καταναλωτές, επιχειρήσεις, αγορές και τράπεζες,
• τον τρόπο με τον οποίο ζητήματα όπως η απασχόληση, η κοινωνική ενσωμάτωση, η κλιματική αλλαγή και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι επίσης σημαντικά στο πλαίσιο της εκπλήρωσης της αποστολής μας,
• τα μέσα νομισματικής πολιτικής που χρησιμοποιούμε, συμπεριλαμβανομένων των επιτοκίων και των αγορών στοιχείων ενεργητικού,
• τον τρόπο με τον οποίο ερχόμαστε σε επαφή και επικοινωνούμε με εσάς, γιατί το ευρώ είναι δημόσιο αγαθό και θέλουμε όλοι οι πολίτες να κατανοούν την αποστολή και τις αποφάσεις μας.

Πότε έγινε η επανεξέταση της στρατηγικής της ΕΚΤ;

Ξεκινήσαμε τη διαδικασία επανεξέτασης της στρατηγικής στις 23 Ιανουαρίου 2020. Παρουσιάσαμε τα αποτελέσματα στις 8 Ιουλίου 2021.

Κεντρική σελίδα: Επανεξέταση της στρατηγικής

Γιατί η ΕΚΤ επανεξέτασε τη στρατηγική της;

Κατά το διάστημα που μεσολάβησε από την τελευταία επανεξέταση της στρατηγικής μας το 2003 σημειώθηκαν θεμελιώδεις αλλαγές στην οικονομία. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης και τα ζητήματα που κληροδότησε η χρηματοπιστωτική κρίση οδήγησαν σε μείωση των επιτοκίων. Όταν η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνεται, είναι πιο δύσκολο για την ΕΚΤ και τις άλλες κεντρικές τράπεζες να χαλαρώσουν τη νομισματική πολιτική. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να διευρύνουμε τα μέσα που χρησιμοποιούμε. Εξελίξεις όπως η παγκοσμιοποίηση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η συνεχιζόμενη γήρανση του πληθυσμού και η κλιματική αλλαγή θέτουν νέες προκλήσεις στην οικονομία. Θέλουμε η στρατηγική νομισματικής πολιτικής μας να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική σε αυτό το γεμάτο προκλήσεις και αλλαγές περιβάλλον – τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον.

Διάφορα ζητήματα μας ώθησαν να ξεκινήσουμε διαδικασία επανεξέτασης.

Ιστορικώς χαμηλά επιτόκια

Τα επιτόκια είναι χαμηλά για διάφορους λόγους: ο ρυθμός ανάπτυξης των οικονομιών με την πάροδο του χρόνου επιβραδύνεται, η παραγωγικότητα (ο βαθμός αποδοτικότητας της εργασίας) στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες αυξάνεται με βραδύτερο ρυθμό και η γήρανση του πληθυσμού είναι γεγονός. Η υποχώρηση της παραγωγικότητας και η μείωση του ενεργού πληθυσμού οδηγούν σε μείωση των επιτοκίων. Η γήρανση του πληθυσμού οδηγεί στην αποταμίευση περισσότερων χρημάτων, γεγονός που σπρώχνει τα επιτόκια προς ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

Όρια στη μείωση των επιτοκίων

Κατά παράδοση, οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια όταν ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός. Όταν ο πληθωρισμός είναι πολύ χαμηλός, μειώνουν τα επιτόκια για να στηρίξουν την οικονομική δραστηριότητα. Τα σημερινά επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά ή ακόμη και αρνητικά. Σε περιόδους επιβράδυνσης της ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού είναι πιο δύσκολο για την ΕΚΤ και τις άλλες κεντρικές τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια με τον συμβατικό τρόπο. Θέσαμε σε εφαρμογή νέα μέσα –μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής όπως τα προγράμματα αγοράς στοιχείων ενεργητικού– για να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους περιορισμούς και για να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα των τιμών.

Η κλιματική αλλαγή, η συνεχιζόμενη παγκοσμιοποίηση, ο ραγδαίος ψηφιακός μετασχηματισμός και οι μεταβαλλόμενες χρηματοπιστωτικές δομές

Αυτές οι τάσεις μπορεί να ασκήσουν απρόσμενες επιδράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η οικονομία άρα και στη νομισματική πολιτική μας.

Πώς μπορούσαν οι Ευρωπαίοι να πουν τη γνώμη τους;

Στο πλαίσιο της επανεξέτασης της στρατηγικής ακούσαμε γνώμες από πολλά και διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη. Θέλαμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις προσδοκίες και τους προβληματισμούς των πολιτών προκειμένου να εκπληρώσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αποστολή μας να διατηρούμε τη σταθερότητα των τιμών.

Οι Ευρωπαίοι είχαν την ευκαιρία να υποβάλουν τις απόψεις τους μέσω της διαδικτυακής πύλης «Η ΕΚΤ σάς ακούει» μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2020.

«Η ΕΚΤ σάς ακούει» – Συνοπτική έκθεση των απαντήσεων που ελήφθησαν μέσω της διαδικτυακής πύλης «Η ΕΚΤ σάς ακούει»

Η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες διοργάνωσαν σειρά συνεδρίων και σεμιναρίων σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Θέλαμε να μάθουμε την άποψη όλων, και βέβαια του ευρύτερου κοινού και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να διοργανώνουμε εκδηλώσεις για τη συγκέντρωση απόψεων σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ.

«Η ΕΚΤ σάς ακούει» – Ενδιάμεση συνοπτική έκθεση όσον αφορά την επανεξέταση Περισσότερες πληροφορίες για τις εκδηλώσεις συγκέντρωσης απόψεων σε εθνικό επίπεδο

Κοινοποιήσατε τα σχόλια που συγκεντρώσατε στο πλαίσιο αυτών των εκδηλώσεων στη διάρκεια της επανεξέτασης;

Ναι. Δημοσιεύσαμε περιλήψεις των σχολίων που λάβαμε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων συγκέντρωσης απόψεων σε όλα τα ψηφιακά κανάλια μας.

«Η ΕΚΤ σάς ακούει» – Συνοπτική έκθεση των απαντήσεων που ελήφθησαν μέσω της διαδικτυακής πύλης «Η ΕΚΤ σάς ακούει» «Η ΕΚΤ σάς ακούει» – Ενδιάμεση συνοπτική έκθεση όσον αφορά την επανεξέταση

«Η επανεξέταση δεν αφορά τις ενέργειες μας αλλά τον τρόπο με τον οποίο τις εκτελούμε». Τι εννοείτε;

Ο σκοπός μας ορίζεται στις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Επομένως, στην επανεξέταση καλύψαμε όλες τις πτυχές της στρατηγικής νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, λαμβάνοντας την εντολή μας ως δεδομένη. Προσεγγίσαμε την άσκηση με ανοιχτό μυαλό.

Συνθήκες της ΕΕ

Η επανεξέταση της στρατηγικής άλλαξε και τον τρόπο με τον οποίο εποπτεύετε τις τράπεζες;

Η επανεξέταση της στρατηγικής κάλυψε διάφορες πτυχές της νομισματικής μας πολιτικής αλλά δεν περιλάμβανε τον ρόλο της ΕΚΤ στην τραπεζική εποπτεία. Ο τρόπος με τον οποίο εποπτεύουμε τις τράπεζες είναι ανεξάρτητος από τον τρόπο με τον οποίο ασκούμε τη νομισματική πολιτική μας.

Τραπεζική εποπτεία

Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η ΕΚΤ επανεξέτασε τη στρατηγική της;

Η στρατηγική νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ καθορίστηκε για πρώτη φορά το 1998, όταν η ΕΚΤ ξεκίνησε τις εργασίες της. Η στρατηγική αυτή αξιολογήθηκε και διευκρινίστηκε το 2003.

Και άλλες κεντρικές τράπεζες επανεξετάζουν τις στρατηγικές τους;

Ναι, και άλλες κεντρικές τράπεζες επανεξετάζουν τις στρατηγικές τους. Παραδείγματος χάριν, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ολοκλήρωσε την επανεξέταση το 2020. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Bank of England ανακοίνωσε τον Ιανουάριο 2020 ότι ξεκινά διαδικασία επανεξέτασης η οποία θα διαρκέσει έναν χρόνο. Η Bank of Canada επανεξετάζει τον στόχο της για τον πληθωρισμό ανά πενταετία.