HomeECB & YOUWizyta w EBCGłówna siedziba
Opcje wyszukiwania
Podstawy Media Warto wiedzieć Badania i publikacje Statystyka Polityka pieniężna €uro Płatności i rynki Praca
Podpowiedzi
Kolejność

Miejsce pamięci przy Grossmarkthalle

Wspomnienia ocalałej z Holokaustu

Edith Erbrich przeżyła Holokaust. W 1945 wraz z innymi członkami rodziny została wywieziona z Grossmarkthalle do Terezina (Teresienstadt), gdzie mieściło się getto i obóz koncentracyjny. Oprócz niej ocalała i powróciła do Frankfurtu zaledwie garstka osób. Dziś Edith Erbrich regularnie odwiedza miejsce pamięci.

Poznaj jej historię

Lata 1941–1945 to mroczny rozdział w historii Grossmarkthalle: piwnica w jej wschodnim budynku skrzydłowym służyła jako miejsce zbiórki ludności żydowskiej przed deportacją. Ponad 10 tysięcy frankfurckich Żydów zostało stąd wywiezionych pociągami do obozów koncentracyjnych. Galeria zdjęć

Już w 2001 roku EBC i Gmina Żydowska we Frankfurcie postanowiły zorganizować międzynarodowy konkurs na projekt miejsca pamięci. Został on przeprowadzony w latach 2009–2011 przez Urząd Miasta Frankfurtu w ścisłej współpracy z Gminą Żydowską i EBC. Zwyciężył projekt pracowni KatzKaiser. Architektom udało się wyeksponować ocalałe fragmenty historii i stworzyć narrację, która ilustruje różne aspekty deportacji bez odwracania uwagi od samego miejsca. Ukazano zarówno samą zbrodnię, jaką były deportacje, jak i stojącą za nią biurokrację.

Ścieżka, nastawnia i tory kolejowe na terenie publicznym

Ogólnodostępna część miejsca pamięci znajduje się od wschodniej strony Grossmarkthalle. Powstała tu ścieżka dla pieszych i rowerzystów, biegnąca na styku Menu i dzielnicy Ostend. Nowa ścieżka wraz ze starymi torami kolejowymi i stojącą obok nastawnią upamiętniają wywózkę kobiet, mężczyzn i dzieci narodowości żydowskiej. Zachowała się też kładka, z której bliscy, otoczeni tłumem gapiów, mogli ostatni raz spojrzeć na odjeżdżających.

Rampa i piwnice w siedzibie EBC

Od wschodniej granicy terenu EBC do dawnego wejścia do piwnic Grossmarkthalle biegnie w dół betonowa rampa, tworząca wyrwę w terenie. Z obu stron rampy wznosi się betonowy mur. Przez szklaną szybę można spojrzeć z zewnątrz w dół na wejście do piwnic, a w sensie symbolicznym – zajrzeć w głąb historii. Pomieszczenie piwniczne, w którym przetrzymywano Żydów, w dużej mierze zachowało się w stanie nienaruszonym i stanowi autentyczną część obiektu. Na całym terenie rozmieszczono tablice z cytatami z wypowiedzi ofiar i świadków, aby ukazać zwiedzającym i przechodniom różne aspekty deportacji. Zgodnie z zamierzeniem twórców ludzie mają trafiać na te informacje także przypadkowo, spacerując nabrzeżem Menu, a nie tylko podczas zwiedzania obiektu.

Ta strona używa plików cookie

Wykorzystujemy funkcjonalne pliki cookie do przechowywania preferencji użytkowników, analityczne pliki cookie do zwiększania wydajności strony oraz pliki cookie podmiotów zewnętrznych, których usługi są dostępne na stronie. Użytkownicy strony mogą udzielić lub odmówić na to zgody. Więcej informacji o plikach cookie, wybranych preferencjach oraz wykorzystywanych logach można znaleźć na następujących stronach: