Wystąpienie z okazji inauguracji „Wystawy o euro” w Narodowym Banku Polskim

Mówca: Gertrude Tumpel-Gugerell,
członek Zarządu EBC, Warszawa, 11 czerwca 2010 r.

Szanowni Państwo!

Bardzo się cieszę, że mogę być dziś tutaj, w Narodowym Banku Polskim, i uczestniczyć w otwarciu „Wystawy o euro”, poświęconej wspólnej walucie europejskiej.

Na początku chciałabym powiedzieć kilka słów o historii tej wyjątkowej waluty. 1 stycznia 1999 r. rozpoczął się trzeci etap unii gospodarczej i walutowej. Tego dnia zostały nieodwołalnie ustalone kursy walut pierwszych 11 państw członkowskich Unii Europejskiej, które utworzyły strefę euro. Z upływem lat do strefy tej wchodziły kolejne kraje; dziś banknoty i monety euro są prawnym środkiem płatniczym w 16 spośród 27 państw członkowskich Unii. Wspólną walutą posługuje się na co dzień blisko 330 milionów ludzi w strefie euro, która rozciąga się od Cypru po Irlandię i od Portugalii po Finlandię, a nawet sięga miejsc tak odległych jak wyspa Reunion na Oceanie Indyjskim.

W ciągu ośmiu lat od pojawienia się banknotów i monet euro wspólna waluta stała się najbardziej konkretnym symbolem integracji europejskiej. Jej wprowadzenie przyniosło wiele korzyści, również Polakom. Na przykład podczas podróży po strefie euro we wszystkich krajach płaci się w euro, czyli wystarczy tylko raz wymienić złotówki. Z kolei polskie firmy, dla których strefa euro jest ważnym partnerem handlowym, posługują się jedną walutą w transakcjach z kontrahentami z wszystkich 16 krajów.

Przed przystąpieniem do strefy euro każdy kraj Unii musi spełnić kilka jasno określonych kryteriów, a mianowicie:

• nie może być objęty decyzją Rady Unii Europejskiej stwierdzającą istnienie nadmiernego deficytu;

• musi mieć trwale stabilną sytuację cenową, a średnia stopa inflacji nie może przekraczać o więcej niż półtora punktu procentowego stopy trzech państw członkowskich Unii o najlepszych wynikach w dziedzinie stabilności cen;

• jego średnia nominalna długoterminowa stopa procentowa nie może przekraczać o więcej niż dwa punkty procentowe stopy trzech państw członkowskich o najlepszych wynikach w dziedzinie stabilności cen;

• waluta krajowa musi od co najmniej dwóch lat należeć do mechanizmu kursowego ERM II, czyli przez ten czas nie może przekroczyć określonego marginesu wahań kursu względem euro; i wreszcie

• kraj ten musi spełniać wymogi konwergencji prawnej.

W ostatnim raporcie o konwergencji Europejski Bank Centralny stwierdza, że Polska kryteriów tych jeszcze nie spełnia. Stworzenie w Polsce warunków sprzyjających trwałej konwergencji wymaga utrzymania polityki pieniężnej ukierunkowanej na stabilność cen oraz wdrożenia kompleksowego i wiarygodnego programu konsolidacji fiskalnej.

Powróćmy jednak do rozpoczynającej się dziś „Wystawy o euro”. Ma ona za sobą długą drogę – była już prezentowana w Bratysławie, Barcelonie, Rzymie, Berlinie, Frankfurcie i Luksemburgu. Z Warszawy trasa europejska prowadzi do Tallina w Estonii, która zamierza wejść do strefy euro 1 stycznia 2011 r.

Głównym celem wystawy jest zapoznanie z euro osób z wszystkich grup wiekowych. Przechodząc przez wystawę, bez wątpienia rozpoznają Państwo mosty, które widnieją na odwrotnej stronie banknotów euro. Mosty te symbolizują więzi między narodami Europy i między Europą a resztą świata. Są też metaforą związku między przeszłością i teraźniejszością oraz symbolem wspólnej przyszłości Europy. Z kolei różnorodność Europy jest odzwierciedlona na monetach euro – ich strony narodowe przedstawiają symbole dziedzictwa kulturowego poszczególnych krajów strefy euro.

Na wystawie dostępne są interaktywne ekrany, na których zwiedzający znajdą informacje na różne tematy – od historii pieniądza po produkcję banknotów euro. Można się tu też dowiedzieć, jak sprawdzać zabezpieczenia banknotów euro. Bogata jest także oferta dla najmłodszych zwiedzających. Na przykład w kąciku dla dzieci można zagrać w edukacyjne gry komputerowe, dowiedzieć się więcej o zabezpieczeniach banknotów euro i poznać historyjkę o Ani i Aleksie, którzy demaskują fałszerzy banknotów. Dla tych z Państwa, którzy mają dzieci, wystawa jest doskonałą okazją, by w ciekawy sposób przybliżyć im walutę euro.

Szanowni Państwo, mam szczerą nadzieję, że „Wystawa o euro” spodoba się Państwu. W imieniu Europejskiego Banku Centralnego mam przyjemność ogłosić, że wystawa jest otwarta.