ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

της 25ης Νοεμβρίου 2008

σχετικά με πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 332/2002 για τη θέσπιση ενός μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών

(CON/2008/77)

(2008/C 328/01)

Εισαγωγή και νομική βάση

Στις 12 Νοεμβρίου 2008 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε αίτημα του Συμβουλίου της ΕΕ για τη διατύπωση γνώμης σχετικά με πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 332/2002 για τη θέσπιση ενός μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών (1) (εφεξής ο «προτεινόμενος κανονισμός»).

Η αρμοδιότητα της ΕΚΤ για τη διατύπωση γνώμης βασίζεται στο άρθρο 105 παράγραφος 4 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, καθώς η ΕΚΤ διαχειρίζεται τα δάνεια που χορηγούνται στο πλαίσιο του εν λόγω μηχανισμού. Η παρούσα γνώμη εκδόθηκε από το διοικητικό συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 17.5 πρώτη πρόταση του εσωτερικού κανονισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

1.   Γενικές παρατηρήσεις

Ο κανονισμός που ισχύει σήμερα (2), ο οποίος εκδόθηκε το Φεβρουάριο του 2002, μείωσε το ανώτατο όριο των 16 δισεκατομμυρίων EUR που προέβλεπε ο προηγούμενος κανονισμός σε 12 δισεκατομμύρια EUR (3). Η ΕΚΤ θεωρεί ότι υπό τις παρούσες χρηματοπιστωτικές συνθήκες η πιθανότητα υποβολής αιτήματος συνδρομής βάσει του μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης (ΜΟΣ), εκ μέρους κρατών μελών εκτός της ζώνης του ευρώ είναι αυξημένη σε σχέση με παλαιότερες εκτιμήσεις, αυτά δε τα αιτήματα στήριξής τους αναμένεται ότι θα αφορούν ποσά πολύ υψηλότερα σε σχέση με τις εκτιμήσεις του έτους 2002. Ως εκ τούτου, η ΕΚΤ είναι της άποψης ότι, ενόψει των διεθνών οικονομικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων, η πιθανή ζήτηση στήριξης είναι δυνατόν να υπερβεί το ισχύον ανώτατο όριο των 12 δισεκατομμυρίων EUR. Συνεπώς, η ΕΚΤ προτείνει την αύξηση του ανώτατου ορίου σε 25 δισεκατομμύρια EUR, προκειμένου η Κοινότητα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στα πιθανά αιτήματα οικονομικής στήριξης.

2.   Ειδικές παρατηρήσεις

Διαδικασία αναθεώρησης του ανώτατου ορίου του μηχανισμού στήριξης

Η υπό εξέταση πρόταση αφορά την προσθήκη μιας νέας παραγράφου 3 στο άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) 332/2002, η οποία θα εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να αναθεωρεί το ανώτατο όριο του μηχανισμού στήριξης κατόπιν διαβούλευσης με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (ΟΔΕ), τόσο όσον αφορά την επείγουσα ανάγκη αναθεώρησης του ανώτατου ορίου όσο και το αναθεωρημένο ανώτατο όριο καθαυτό. Η ΕΚΤ διατυπώνει σοβαρές επιφυλάξεις ως προς την προσφορότητα της προτεινόμενης διαδικασίας. Αφενός, η ΕΚΤ είναι της γνώμης ότι οι περιστάσεις επείγοντος δεν δικαιολογούν την εισαγωγή της ως άνω νέας διαδικασίας. Ειδικότερα, δεδομένης της πολύ σύντομης προθεσμίας εντός της οποίας σχεδιάζεται να εκδοθεί ο προτεινόμενος κανονισμός, καθίσταται σαφές ότι μελλοντικά και το Συμβούλιο θα μπορούσε να αυξήσει το ανώτατο όριο εντός πολύ σύντομης προθεσμίας. Αφετέρου, η ΕΚΤ αμφιβάλλει ως προς τη νομιμότητα της ανάθεσης της ως άνω αρμοδιότητας στην Επιτροπή (4). Ως εκ τούτου, τίθεται υπέρ της διαγραφής της νεοεισαγόμενης ως άνω διαδικασίας στον κανονισμό. Η εν λόγω προσέγγιση διατυπώνεται άλλωστε και στο σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (5), είχε δε εξετασθεί από το Συμβούλιο στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών εργασιών όσον αφορά τον προτεινόμενο κανονισμό.

3.   Προτάσεις διατύπωσης

Σε περίπτωση που οι ως άνω υποδείξεις της ΕΚΤ οδηγήσουν σε τροποποιήσεις του προτεινόμενου κανονισμού, το παράρτημα περιέχει σχετικές προτάσεις διατύπωσης.

(1)  COM(2008) 717 τελικό/2.

(2)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 332/2002 του Συμβουλίου της 18ης Φεβρουαρίου 2002 για τη θέσπιση ενός μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών (ΕΕ L 53 της 18.2.2002, σ. 1).

(3)  Ο μηχανισμός που θεσπίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 332/2002 αντικατέστησε το μηχανισμό που προέβλεπε ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1969/88 του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 1988 για τη θέσπιση ενός ενιαίου μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών (ΕΕ L 178 της 8.7.1988, σ. 1).

(4)  Τυχόν ανάθεση εκ μέρους του Συμβουλίου στην Επιτροπή της αρμοδιότητας αύξησης του ανώτατου ορίου θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 202 της συνθήκης. Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, σε περίπτωση ανάθεσης στην Επιτροπή εκτελεστικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους του Συμβουλίου, το τελευταίο δύναται να υπάγει την άσκηση των εν λόγω αρμοδιοτήτων σε όρους εκ των προτέρων θεσπιζόμενους στο πλαίσιο της απόφασης «επιτροπολογία» (απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23), βλέπε Απόφαση του Δικαστηρίου της 10ης Δεκεμβρίου 1970, Einfuhr- und Vorratsstelle für Getreide und Futtermittel/Köster (25/70, Συλλογή 1970, σ. 1161). Η διαδικασία λήψης απόφασης από την Επιτροπή κατόπιν διαβούλευσης με την ΟΔΕ δεν περιλαμβάνεται στις διαδικασίες που αναφέρει η απόφαση επιτροπολογία. Εν όψει των ανωτέρω, η ΕΚΤ είναι της γνώμης ότι σε περίπτωση άσκησης προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου σε σχέση με το εν λόγω ζήτημα, η υπεράσπιση της νομιμότητας της ως άνω ανάθεσης αρμοδιοτήτων θα ήταν πολύ δύσκολη.

(5)  Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2008 σχετικά με πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 332/2002 για τη θέσπιση ενός μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών, P6_TA(2008)0560.